04-18-2013، 10:25 PM
اغلب گازها همیشه بصورت مخلوطی از یكدیگر هستند مثلاًهوا بطور طبیعی مخلوطی از بیشتر آنهاست . در بعضی از فعالیتهای غواصی ، مخلوط ویژه ای از اكسیژن و یك یا چند گاز دیگر ممكن است بكارگرفته شود .
![[عکس: images?q=tbn:ANd9GcRoFazbTsEf7H3FDD7QgZs...rBn84BC7zS]](http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRoFazbTsEf7H3FDD7QgZsM90LcwMyFvsPKeCVbTlrBn84BC7zS)
1-اكسیژن (O2) - نیتروژن (ازت)N2-هلیوم(He )-هیدروژن (H2)-نئون (Ne)-دی اكسید كربن (Co2)-منو اكسیدكربن (CO) اكسیژن (O2) , اكسیژن مهمترین گازهاست و یكی از فراوانترین عناصر روی زمین است . هوای اتمسفر شامل تقریباً 21% اكسیژن است كه بطور آزاد و بصورت دو اتمی موجود می باشد كه این دو اتم در موقع تشكیل یك ملكول بهم می چسبند .این كاز بیرنگ ، بی بو، بی طعم و فعال بوده و به آسانی با عناصر دیگر تركیب میشود تقریباً 89% وزن آب را اكسیژن تشكیل میدهد . آتش بدون اكسیژن نمیسوزد و انسان بدون اكسیژن نمیتواند زندگی كند . این اكسیژن هواست كه ما تنفس میكنیم و تنها اكسیژن است كه واقعاً در بدن مصرف میشود بقیه 79% هوا برای رقیق نمودن و حل اكسیژن است . اكسیژن خالص 100% اغلب برای تنفس در بیمارستان ها و هواپیماها بكار میرود . گاهی اوقات اكسیژن 100% در عملیات غواصی عمق كم مورد استفاده قرار میگیرد . بهر حال اگر شخصی در تحت فشار ، اكسیژن خالص تنفس نماید خطراتی جدی ناشی از مسمومیت گاز اكسیژن برای او بوجود خواهد آمد
.![[عکس: 2010_3_11_12_40_17.bmp.jpg]](http://khabar.khabaronline.ir/images/position1/2010/3/2010_3_11_12_40_17.bmp.jpg)
نیتروژن (ازت)N2
ازت مانند اكسیژن بیرنگ ، بی بو و بی طعم است و یكی از عناصری است كه در تمام فعالیتهای حیاتی موجود است ، ازت بر خلاف اكسیژن باعث حیات موجودات زنده و یا باعث احتراق نمیشود و به آسانی با عناصر دیگر تركیب نمیگردد . ازت هوا در حالت آزاد بی اثر بوده و اساساً عامل حمل اكسیژن است . ازت بعنوان رقیق كننده اكسیژن در غواصی مورد توجه قرار دارد ولیكن در تحت بعضی از شرایط مضراتی نیز نسبت به سایر گازها دارد .تخدیرازت نتیجه نامطلوب (خصوصیات بیهوش كننده ) تنفس ازت در فشار زیاد است كه باعث از بین رفتن شعورو قدرت تصمیم گیری غواص میشود . بهمین دلیل از هوای فشرده در فعالیتهای غواصی عمق زیاد استفاده نمی گردد.![[عکس: images?q=tbn:ANd9GcSG7AA0]](http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSG7AA0)
![[عکس: petronet-structure3-nitrogen-75.jpg]](http://petronet.ir/modules/content/upload/product/petronet-structure3-nitrogen-75.jpg)
هلیوم(He ) :
هلیوم نیزیكی از گازهای بیرنگ ، بی بو و بی طعم است ولی این گازتك اتمی است یعنی این گاز در حالت آزادش بصورت یك اتم تنها وجود دارد . هلیوم كاملاً بی اثربوده و آنقدر بی اثر است كه حتی با خودش هم تركیب نمیشود . همچنین هلیوم در آب نامحلول است. هلیوم یك عنصر نایاب است و تنها در هوا و به مقدار خیلی كم موجود می باشد. هلیوم هفت بار سبكتر از هوا است . هنگامیكه از هلیوم به عنوان گاز رقیق كننده اكسیژن استفاده میشود مسائل تخدیر ازت دیگر پیش نمیآید ولی هلیوم مضراتی مخصوص بخود دارد . یكی از این مضرات تغییر صدای غواص است كه موجب ایجاد اخلال در بر قراری ارتباطات صوتی در فعالیتهای غواصی عمق زیاد میگردد. (درچنین شرایطی صوت غواص زیر و نازك میشود ) . همچنین هلیوم بلحاظ قابلیت بالای هدایت و انتقال گرما ، حائل از دست دادن سریع دمای بدن غواص میباشد .![[عکس: images?q=tbn:ANd9GcSDzMIQ1qjEpNk23rSO3lg...VG7I9A&t=1]](http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSDzMIQ1qjEpNk23rSO3lgzMEFC5ipF0r9e8mhXPWaYgui1VG7I9A&t=1)
هیدروژن (H2)
:هیدروژن ، دو اتمی ، بیرنگ ، بی بو ، بی طعم و چنان فعال است كه بسهولت بصورت آزاد در روی زمین یافت میشود . هیدروژن فراوان ترین عنصر در تمام جهان است . هیدروژن سبكترین عنصر است و مدت 150 سال بطور گستردهای از آن برای بالا بردن بالونها استفاده میشد . هنگامیكه هیدروژن با هوا مخلوط میشود (در مواقعی كه میزان اكسیژن بیش از 3/5 درصد است) این مخلوط واقعاً قابل انفجار میگردد .گاز هیدروژن در غواصی نیز بكار گرفته شده است (بجای ازت و بهمان دلایلی كه از هلیوم استفاده شده است ) ولی خطراتی كه در بر دارد باعث میشود كه استفاده از این گاز محدود گردد .
![[عکس: FERI_hydrogen.gif]](http://www.ngdir.ir/sitelinks/kids/Image/water-farsi/FERI_hydrogen.gif)
نئون (Ne):
نئون ، یك اتمی ، بی اثر ، بی رنگ و بی بو بوده و بمقدار خیلی جزئی در آتمسفر یافت میشود . هنگامیكه نئون در فشار خیلی پائین نگهداشته شود الكتریسته را بخوبی هدایت میكند و با رنگ قرمزیا نارنجی مشخصی میدرخشد. معمولاً از نئون در ساختن تابلوهای تبلیغاتی درخشان استفاده میشود . نئون گاز سنگینی است ولی هنگامیكه برای رقیق كردن اكسیژن تنفسی بكار میرود خصوصیات تخدیر ازت را ندارد . از آنجا كه در استفاده از گاز نئون، مسئله تغییرات صوتی (همانند هلیوم)وجود ندارد واین گاز دارای مشخصات عایق حرارتی فوق العاده ای میباشد، لذا از آن در بعضی از فعالیتهای تحقیقاتی غواصی استفاده میگردد . دی اكسید كربن (Co2):وقتیكه گازكربنیك بصورت درصد كمی در هوا یافت شود بیرنگ ، بی بو و بی طعم است اما هنگامیكه گازكربنیك بمقدار زیادی در یكجا جمع شود بو و طعم اسیدی خواهد گرفت .این گاز فرآورده طبیعی تنفس انسان و حیوانات است كه از اكسید شدن كربن در بدن برای تولید انرژی حاصل میشود . گازكربنیك بمقدار تقریبی 03/0 درصد از كل هوا در آتمسفر یافت میشود . برای غواصان توجه به دو نكته اساسی در مورد گازكربنیك لازم و ضروریست كه عبارتند از: 1. كنترل مقدار CO2 در هوای تنفسی . 2. خارج نمودن گازكربنیك بعد از تنفس .اگر گازكربنیك بمقدار زیادی در یكجا تمركزیابد میتواند شدیداً سمی باشد .
![[عکس: images?q=tbn:ANd9GcRFVvA56dDzo-tUvOn-wbd...mTAa0Kanho]](http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRFVvA56dDzo-tUvOn-wbdrHmyHlZwvgAwaInTg3PmTAa0Kanho)
منو اكسیدكربن (CO):
منواكسید كربن به طور طبیعی در هوا وجود ندارد ، این گاز نتیجة سوختن ناقص مواد سوختنی است و اغلب در اگزوست موتورهای احتراق داخلی یافت میشود. این گاز برای انسان فوق العاده سمی است . مادامیكه این گاز بی بو ،بی رنگ و بی مزه باشد ، تشخیص آن سخت است . منواكسید كربن از نظر شیمیایی بسیار فعال و در انتقال اكسیژن توسط خون به اندامهای بدن به طور جدی مداخله می نماید . وجود گاز منواكسید كربن در محیطی كه هوای كمپرسورها تامین می شود یك مشكل بسیار جدی است . كمتر از سه میلیونیم این گاز در محیط تنفسی غواصان می تواند منجر به مرگ شود .
![[عکس: images?q=tbn:ANd9GcT_xdzuzsn7kPQIvXWw_F0...tr3izeGX_g]](http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcT_xdzuzsn7kPQIvXWw_F0ZMG1ev5Aa6f1SJeFwOUVctr3izeGX_g)
.
نیتروژن (ازت)N2
ازت مانند اكسیژن بیرنگ ، بی بو و بی طعم است و یكی از عناصری است كه در تمام فعالیتهای حیاتی موجود است ، ازت بر خلاف اكسیژن باعث حیات موجودات زنده و یا باعث احتراق نمیشود و به آسانی با عناصر دیگر تركیب نمیگردد . ازت هوا در حالت آزاد بی اثر بوده و اساساً عامل حمل اكسیژن است . ازت بعنوان رقیق كننده اكسیژن در غواصی مورد توجه قرار دارد ولیكن در تحت بعضی از شرایط مضراتی نیز نسبت به سایر گازها دارد .تخدیرازت نتیجه نامطلوب (خصوصیات بیهوش كننده ) تنفس ازت در فشار زیاد است كه باعث از بین رفتن شعورو قدرت تصمیم گیری غواص میشود . بهمین دلیل از هوای فشرده در فعالیتهای غواصی عمق زیاد استفاده نمی گردد.
هلیوم(He ) :
هلیوم نیزیكی از گازهای بیرنگ ، بی بو و بی طعم است ولی این گازتك اتمی است یعنی این گاز در حالت آزادش بصورت یك اتم تنها وجود دارد . هلیوم كاملاً بی اثربوده و آنقدر بی اثر است كه حتی با خودش هم تركیب نمیشود . همچنین هلیوم در آب نامحلول است. هلیوم یك عنصر نایاب است و تنها در هوا و به مقدار خیلی كم موجود می باشد. هلیوم هفت بار سبكتر از هوا است . هنگامیكه از هلیوم به عنوان گاز رقیق كننده اكسیژن استفاده میشود مسائل تخدیر ازت دیگر پیش نمیآید ولی هلیوم مضراتی مخصوص بخود دارد . یكی از این مضرات تغییر صدای غواص است كه موجب ایجاد اخلال در بر قراری ارتباطات صوتی در فعالیتهای غواصی عمق زیاد میگردد. (درچنین شرایطی صوت غواص زیر و نازك میشود ) . همچنین هلیوم بلحاظ قابلیت بالای هدایت و انتقال گرما ، حائل از دست دادن سریع دمای بدن غواص میباشد .
هیدروژن (H2)
:هیدروژن ، دو اتمی ، بیرنگ ، بی بو ، بی طعم و چنان فعال است كه بسهولت بصورت آزاد در روی زمین یافت میشود . هیدروژن فراوان ترین عنصر در تمام جهان است . هیدروژن سبكترین عنصر است و مدت 150 سال بطور گستردهای از آن برای بالا بردن بالونها استفاده میشد . هنگامیكه هیدروژن با هوا مخلوط میشود (در مواقعی كه میزان اكسیژن بیش از 3/5 درصد است) این مخلوط واقعاً قابل انفجار میگردد .گاز هیدروژن در غواصی نیز بكار گرفته شده است (بجای ازت و بهمان دلایلی كه از هلیوم استفاده شده است ) ولی خطراتی كه در بر دارد باعث میشود كه استفاده از این گاز محدود گردد .
نئون (Ne):
نئون ، یك اتمی ، بی اثر ، بی رنگ و بی بو بوده و بمقدار خیلی جزئی در آتمسفر یافت میشود . هنگامیكه نئون در فشار خیلی پائین نگهداشته شود الكتریسته را بخوبی هدایت میكند و با رنگ قرمزیا نارنجی مشخصی میدرخشد. معمولاً از نئون در ساختن تابلوهای تبلیغاتی درخشان استفاده میشود . نئون گاز سنگینی است ولی هنگامیكه برای رقیق كردن اكسیژن تنفسی بكار میرود خصوصیات تخدیر ازت را ندارد . از آنجا كه در استفاده از گاز نئون، مسئله تغییرات صوتی (همانند هلیوم)وجود ندارد واین گاز دارای مشخصات عایق حرارتی فوق العاده ای میباشد، لذا از آن در بعضی از فعالیتهای تحقیقاتی غواصی استفاده میگردد . دی اكسید كربن (Co2):وقتیكه گازكربنیك بصورت درصد كمی در هوا یافت شود بیرنگ ، بی بو و بی طعم است اما هنگامیكه گازكربنیك بمقدار زیادی در یكجا جمع شود بو و طعم اسیدی خواهد گرفت .این گاز فرآورده طبیعی تنفس انسان و حیوانات است كه از اكسید شدن كربن در بدن برای تولید انرژی حاصل میشود . گازكربنیك بمقدار تقریبی 03/0 درصد از كل هوا در آتمسفر یافت میشود . برای غواصان توجه به دو نكته اساسی در مورد گازكربنیك لازم و ضروریست كه عبارتند از: 1. كنترل مقدار CO2 در هوای تنفسی . 2. خارج نمودن گازكربنیك بعد از تنفس .اگر گازكربنیك بمقدار زیادی در یكجا تمركزیابد میتواند شدیداً سمی باشد .
منو اكسیدكربن (CO):
منواكسید كربن به طور طبیعی در هوا وجود ندارد ، این گاز نتیجة سوختن ناقص مواد سوختنی است و اغلب در اگزوست موتورهای احتراق داخلی یافت میشود. این گاز برای انسان فوق العاده سمی است . مادامیكه این گاز بی بو ،بی رنگ و بی مزه باشد ، تشخیص آن سخت است . منواكسید كربن از نظر شیمیایی بسیار فعال و در انتقال اكسیژن توسط خون به اندامهای بدن به طور جدی مداخله می نماید . وجود گاز منواكسید كربن در محیطی كه هوای كمپرسورها تامین می شود یك مشكل بسیار جدی است . كمتر از سه میلیونیم این گاز در محیط تنفسی غواصان می تواند منجر به مرگ شود .