[asma.daneshjo]

پيروزي دولت يازدهم در انتخابات و رياست آقاي روحاني در دولت دوازدهم اگرچه بر روند صعودی شاخص کل بورس اثرگذار بود اما این مسئله را نباید فراموش کرد که فولاد در بازارهای جهانی نیز چشم اندازی مثبت پیدا کرده است. البته بررسي بازار فولاد ايران در روزهاي اخير كار آساني نيست رکود فصلی در بازار فولاد از یک طرف و سرنوشت نامعلوم انتخاب کابینه جدید باغث شده كه فعالان اقتصادی نتوانند ديدگاه‌هاي روشني ابراز نمايند. به همین علت سرمایه‌گذاری در بازار فولاد به حداقل خود رسیده و کارخانجات بزرگ مشغول صادرات خود هستند و رکود فعلی مشوق اصلی آنها برای افزایش صادرات است در نتیجه پس از ماه مبارک رمضان و روشن شدن تکلیف هیات دولت و سیاست‌های جدید دولت بازار فولاد با محدودیت عرضه مواد اولیه روبرو خواهد شد این چشم اندازی است که بسیاری از خوش بین ها در مورد آینده بازار فولاد دارند. اين كاهش عرضه و به تبع آن كمبود در بازار افزايش قيمت‌ها را خواهد داشت.
انتظار مي رود فولاد بعد از رکود چند هفته‌ای ،روزهاي فوق العاده اي پيش رو داشته باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که موجودی انبارهای فولاد چین در بخش شمش طی هفته قبل ۹۲ درصد افت یافته و میلگرد نیز ۸درصد کاهش موجودی داشته است. در واقع بازار نیاز شدید به شمش فولاد دارد از اینرو شاهد افزایش نرخ ها خواهیم بود.
البته براي بازار شمش فولاد در ايران مي‌توان چندين مورد را در نظر گرفت و با توجه به آن به نتايج متفاوتي رسيد. با توجه به اينكه عرضه آهن اسفنجی و گندله محدود شده انتظار مي‌رود بهبود در قيمت شمش را شاهد باشيم. آهن اسفنجي و گندله به شدت در حال صادر شدن به خارج از کشور می‌باشند و اين در خصوص گندله شدت بيشتري دارد.
قیمت گندله که در اواخر سال گذشته به ازاي هر كيلو 320 تومان بوده است در بازار تا 360 تومان هم عرضه شده است. به همين روال آهن اسفنجی هم كه تا يك ماه قبل 680 تومان عرضه می‌شد با تنگنای تحویل روبروست و قیمت آن در بعضی موارد تا 720 تومان هم شنیده شده است.
از طرف ديگر با توجه به برخي مسائل مي توان انتظار داشت كه قیمت شمش تغییري نكند و ثابت بماند سه دليل عمده هم براي آن وجود دارد. اولين و مهمترين آن نيز اجازه دولت است كه با تغييرات قيمت موافق نيست. بعلاوه اینکه شمش های تخصیصی که بابت مطالبات شرکت ها از کارخانه ها به بازار آمده با قیمت 1390 تا 1400 تومان که بیشتر آن محصول فولاد خوزستان است در بازار پیشنهاد می شود و در نهایت بازار مقاطع به کف خود رسیده و تقاضای آن بسیار محدود شده است.
وی با اشاره به اینکه از نظر آهن و اسلب تقریبا خودکفا هستیم، اظهار داشت: افزایش قیمت داخلی آهن و اسلب متاثر از قیمت‌های جهانی است زیرا تولید‌کنندگان به دلیل سود بیشتر ترجیح می‌دهند به جای فروش داخلی این کالاها را صادر کنند. 
آزاد با بیان اینکه افزایش قیمت شمش آهن بر روی قیمت مسکن و ساخت و ساز، به علت رکود حاکم در این بخش اثرگذار نیست اظهار داشت: اما این افزایشقیمت شمش آهن در تولیدات صنایع بزرگ مؤثر است. وی با بیان اینکه اینکه واردات ما در بخش ورق، آهن و فلزات بسیار محدود است، گفت: واردات بر حسب نیاز انجام می‌شود اما صادرات آهن و فلزات که در سال‌های 93 و 94 حدود 2.5 میلیون تن بود در سال 95 به 6 میلیون تن افزایش یافت و پیش‌بینی می‌شود که در سال جاری به 10 میلیون تن هم افزایش یابد. 
در آخر با توجه به شروع ماه مبارک رمضان ، طبعاً حجم تقاضا برای مقاطع پایین تر خواهد آمد . تمایل بازار بیشتر به سمت ثبات قیمت متمایل است حداقل تا زمانی که شمش‌های موجود در بازار جوابگوی تقاضای کارخانه‌های تولید مقاطع می‌باشد. پس از آن می‌توان انتظار داشت که قیمت تغییر کند هر چند که این روند ممکن است یک ماه به درازا بکشد.

تولید فولاد خام‌ایران در سال ۲۰۱۴ معادل ۳/ ۱۶ میلیون تن بوده است. تولید آهن اسفنجی در‌این دوره ۳/ ۱۴ میلیون تن (باواردات ۲ میلیون تن گندله) بوده است. حداکثر میزان قراضه جمع‌آوری شده و مصرفی طی همین دوره کمتر از ۵/ ۱ میلیون تن (و با روندی کاهشی) بوده است. چنین ترکیبی از کوره‌ها با در نظر گرفتن ثبات در روش‌های تولید و نسبت مصرف هر یک از نهاده‌ها با رژیم مصرف جاری و فعلی نهاده‌ها در کشور، تقاضای کل بار فلزی ۱۸ میلیون تن بوده است.



با توجه به شرایط حاضر اقتصاد ملی و جهانی طبیعتا گزینه‌ای را باید در دستور کار قرار داد که ما را قادر به تولید با کمترین قیمت تمام شده و ماندگاری و تداوم حیاتمان در بازار کند. پیش بینی تولید فولاد در سال ۲۰۱۵ برابر با حدود ۸/ ۱۸ میلیون تن است، از‌این‌رو نیاز به نزدیک به ۲۱ میلیون تن بار فلزی خواهد بود. حاصل‌اینکه در سال‌ آینده با کسری ۶ میلیون تن بار فلزی اعم از آهن اسفنجی و قراضه مواجه هستیم. با توجه به ناکافی بودن تولید داخلی گندله برای دستیابی به اهداف تولید و جبران کاستی منابع، دو گزینه پیش‌رو است: واردات گندله یا واردات قراضه.



صرفه‌جویی در مصرف انرژی در صنعت فولاد کشور از آغاز، به دلایل مختلف به‌ویژه به دلیل ارزانی حامل‌های انرژی در ‌ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در کوره‌های قوس در صورت مصرف ۱۰۰ درصد قراضه در مقایسه با استفاده ۹۸درصد اسفنجی، مصرف انرژی الکتریکی معادل ۲۰۰ کیلووات ساعت بر تن و انرژی حرارتی ۱۸ گیگا ژول بر تن صرفه‌جویی خواهیم داشت و مقدار انرژی مصرفی در پروسه احیا (تبدیل گندله به DRI) برابر با مصرف ۴۵۵ متر‌مکعب گاز طبیعی و ۱۷۴ کیلووات‌ساعت انرژی الکتریکی بر تن است.

قراضه های سبک و پروفیل ها که دارای چگالی کمی هستند به محل دستگاه های پرس هیدرولیک برده شده و به صورت مکعب های فشرده شده با چگالی بالاتر در می آیند و در اندازه هایی که قابلیت شارژ در داخل کوره های القایی را داشته باشند بریده شده و جهت ذوب آماده می گردند .بدیهی است افزایش چگالی قراضه باعث افزایش راندمان کوره های القایی و در نتیجه کاهش اتلاف انرژی می گردد .

قراضه های نیمه سنگین بزرگ با افزایش قیمت آهن قراضه ابتدا وارد ماشین خرد کن قراضه شده و بعد از قیچی و خرد شدن مجددا به دستگاه های پرس منتقل شده و پرس می شوند .
با توجه به ارقامی‌که در بالا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، پتانسیل صرفه‌جویی انرژی کل از مصرف قراضه در عوض یک میلیون تن گندله حداقل ۲۰ میلیون گیگاژول است؛‌ این رقم معادل ۲۰۰ میلیون کیلووات ساعت انرژی الکتریکی و ۵۰۰ میلیون متر‌مکعب گاز طبیعی یا صرفه‌جویی ۱۸ میلیون گیگاژول انرژی حرارتی است. ‌این رقم برابر با حدود ۵۰۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی است. علاوه بر چنین صرفه‌جویی مستقیم ناشی از واردات قراضه، با نگرشی پویا افزایش عرضه قراضه بازار باعث جابه‌جا‌یی منحنی قیمتی قراضه و تعادل بخشی به عرضه و تقاضای بازار و نهایتا کاهش قیمت‌های کل خواهد شد. صرفه‌جویی‌های ناشی از واردات قراضه را می‌توان برای ‌ایجاد و توسعه زیرساخت‌های واردات شامل سایت و تجهیزات بندری، توسعه ناوگان حمل‌و‌نقل و... برای افزایش ظرفیت قراضه به کشور در سال‌های آتی سرمایه‌گذاری کرد. نزدیک به ۹۰ درصد تولید فولاد ترکیه به روش قوسی است. ‌این کشور در سال ۲۰۱۴ معادل ۳۴ میلیون تن تولید فولاد خام با استفاده از ۳۰ میلیون تن قراضه داشته که ۱۹ میلیون تن قراضه وارداتی بوده است.